1 stycznia 2025 roku weszła w życie nowelizacja („Nowelizacja”) ustawy o podatkach i opłatach lokalnych („Ustawa”), zmieniająca m.in. regulacje dotyczące podatku od nieruchomości. Konieczność zmiany Ustawy była spowodowana wydaniem przez Trybunał Konstytucyjny wyroku z 4 lipca 2023 roku, w sprawie o sygnaturze SK 14/21, który wymógł uniezależnienie Ustawy od przepisów ustawy prawo budowlane („Prawo budowlane”) w zakresie definicji m.in. budynku i budowli dla celów podatku od nieruchomości.
Jak wspomniano wyżej, celem Nowelizacji było wprowadzenie do Ustawy autonomicznego od Prawa budowlanego pojęcia budowla i budynek, a także wyszczególnienie kategorii obiektów kwalifikowanych jako budowle w Ustawie.
Definicja budynku na potrzeby podatku od nieruchomości obejmuje obecnie elementy znajdujące się w Ustawie przed Nowelizacją jak i te znajdujące się w Prawie budowlanym, z tym dodatkowym zastrzeżeniem, że budynek ma być wzniesiony w wyniku robót budowlanych.
Nowa definicja budowli ma na celu w jak najszerszym zakresie odzwierciedlenie funkcjonujących już zasad wyliczania podstawy opodatkowania na potrzeby podatku od nieruchomości. Osiągnięto to m.in. poprzez wprowadzenie załącznika nr 4 do Ustawy, wymieniającego obiekty budowlane będące budowlami.
Zgodnie z Nowelizacją, budowla podlegająca opodatkowaniu, to:
1. obiekt niebędący budynkiem, wymieniony w załączniku nr 4 do Ustawy, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem;
2. elektrownia wiatrowa, elektrownia jądrową i elektrownia fotowoltaiczna, biogazownia, biogazownia rolnicza, magazyn energii, kocioł, piec przemysłowy, kolej linowa, wyciąg narciarski oraz skocznia, w części niebędącej budynkiem – wyłącznie w zakresie ich części budowlanych;
3. urządzenie budowlane – przyłącze oraz urządzenie instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, oraz inne urządzenie techniczne, bezpośrednio związane z budynkiem lub obiektem, o którym mowa w pkt. 1, niezbędne do ich użytkowania zgodnie z przeznaczeniem;
4. urządzenie techniczne inne niż wymienione wyżej – wyłącznie w zakresie jego części budowlanych;
5. fundamenty pod maszyny oraz pod urządzenia techniczne, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową;
– wzniesione w wyniku robót budowlanych, także w przypadku, gdy stanowią część obiektu niewymienionego w Ustawie.
Co powyższe oznacza dla projektów OZE?
Intencją Ministerstwa Finansów było zagwarantowanie tego, aby podstawą opodatkowania w kontekście farm i instalacji fotowoltaicznych były wyłącznie ich części budowlane. Same farmy fotowoltaiczne nie miały być, zdaniem Ministerstwa, przedmiotem podatku od nieruchomości. Ta intencja została odzwierciedlona w nowym brzmieniu Ustawy, rozwiewając ewentualne wątpliwości podatników.
Przykładowo, panele fotowoltaiczne i falowniki zgodnie z Nowelizacją wyłączone są spod opodatkowania o ile stanowią część elektrowni. Podatkiem objęte są jedynie ich części budowlane, takie jak fundamenty i stelaże. Podobnie z magazynami energii – opodatkowane jak budowle są wyłącznie ich części budowlane – fundamenty pod instalację, stalowe lub betonowe konstrukcje wsporcze, inne elementy stanowiące część elektrowni. W przypadku elektrowni wiatrowych – podstawą opodatkowania jest jedynie wartość fundamentu i posadowionej na nim wieży wiatraka.
W przypadku stacji transformatorowych w farmach fotowoltaicznych – do wejścia w życie Nowelizacji przyjmowano, że skoro stanowią element infrastruktury elektroenergetycznej instalacji fotowoltaicznej i razem z panelami oraz falownikami, stanowią komponent zespołu wytwarzającego energię – nie mogły zostać uznane za urządzenia budowlane w rozumieniu Ustawy. Z perspektywy podatkowej, tylko części budowlane instalacji fotowoltaicznej zaliczane były do budowli objętych podatkiem od nieruchomości. W obecnym stanie prawnym, podejście do opodatkowania stacji transformatorowych nie uległo zmianie.
Powyższe zasady funkcjonowały już w przestrzeni prawnej przed Nowelizacją i wynikały często z orzecznictwa przedmiotu. Dzięki Nowelizacji, zmniejszono ryzyko różnorodnych interpretacji przepisów podatkowych, co powinno przełożyć się na większą pewność prawną dla inwestorów w sektorze OZE.
Dodatkowo, z uwagi na niedawne wejście w życie Nowelizacji, termin na złożenie rocznej deklaracji na podatek od nieruchomości odroczono do 31 marca 2025 roku. Chcąc jednak skorzystać z takiego odroczenia konieczne jest poinformowanie przez podatnika właściwego organu podatkowego a także wpłacenie w terminie miesięcznych rat podatku od nieruchomości za miesiące styczeń, luty oraz marzec w dotychczasowej wysokości. Ewentualne różnice w wysokości wpłaconego oraz należnego podatku będą podlegały rozliczeniu w kolejnych ratach.
radca prawny Katarzyna Kosowska